Τραύματα κεφαλής

Τα τραύματα της κεφαλής είναι συχνά στα παιδιά και τους εφήβους. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι ήπια και δεν συσχετίζονται με βλάβη του εγκεφάλου. Πολύ σπάνια, παιδιά με σοβαρό τραύμα κεφαλής θα έχουν μακροχρόνιες επιπλοκές.

Ο μηχανισμός της κάκωσης διαφέρει ανάλογα με την ηλικία. Στα βρέφη είναι συχνότερη η κακοποίηση (συχνότερα το έντονο ταρακούνημα), στα νήπια οι πτώσεις, στα παιδιά σχολικής ηλικίας οι τραυματισμοί κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού ή της αθλητικής δραστηριότητας και στους εφήβους τα τροχαία ατυχήματα.

Πιο επικίνδυνα θεωρούνται τα τραύματα όταν πρόκειται για:

·         Πτώση από μεγάλο ύψος, πρόσκρουση σε σταθερό αντικείμενο με ταχύτητα, σύγκρουση με ταχέως κινούμενο ή βαρύ ή αιχμηρό αντικείμενο, τροχαίο ατύχημα, κακοποίηση.

·         Μικρό παιδί (κάτω των 2 ετών).

·         Χτύπημα στην ινιακή (κορυφή του αυχένα) ή κροταφική περιοχή ή στα μάτια.

·         Συνύπαρξη κακώσεων και σε άλλα μέρη του σώματος.

·         Παιδί με νευρολογικά προβλήματα π.χ σπασμούς ή διαταραχές στην πήξη του αίματος.

Πώς αντιμετωπίζεται ένα τραύμα στο κεφάλι; Ο παιδίατρος πρέπει πάντα να ενημερώνεται, ώστε βάσει του μηχανισμού της κάκωσης και της κατάστασης του παιδιού να δώσει τις κατάλληλες οδηγίες αντιμετώπισης.

Αν το παιδί έχει χτυπήσει ελαφρά μόνο στο κεφάλι και φαίνεται καλά, μπορεί να παρακολουθηθεί στο σπίτι με τις εξής οδηγίες:

·         Αν υπάρχει ανοιχτή πληγή, θα πρέπει να καθαριστεί με τρεχούμενο νερό και να πιεστεί με καθαρό πανί (καλύτερα αποστειρωμένη γάζα). Αν είναι πολύ μεγάλη, πολύ βαθιά, εξακολουθεί να αιμορραγεί μετά από 10 λεπτά πίεσης, το αίμα πετάγεται με ορμή ή είναι δύσκολο να καθαριστεί απαιτείται χειρουργικός καθαρισμός και συρραφή.

·         Αν υπάρχει οίδημα του δέρματος, το γνωστό καρούμπαλο, απαιτείται εφαρμογή πάγου τυλιγμένου σε πανί για περίπου 20 λεπτά.

·         Αν το παιδί πονάει, χρήσιμη είναι η χορήγηση παρακεταμόλης. Αν θέλει, μπορεί να φάει και να κοιμηθεί υπό παρακολούθηση. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί αφύπνισή του κάθε 2-3 ώρες ώστε να ελεγχθεί από τους γονείς η κινητικότητά του και η ικανότητά του να τους αναγνωρίζει και να απαντά στα ερωτήματά τους.

Ήπιος πονοκέφαλος που περνά μετά τη χορήγηση παρακεταμόλης, ήπια ζάλη και 1-2 έμετοι από πόνο ή φόβο μετά το χτύπημα είναι συχνά φαινόμενα και δεν προβληματίζουν.

Αν το χτύπημα θεωρείται επικίνδυνο ή αν το παιδί εμφανίσει εντός 24 ωρών τα παρακάτω συμπτώματα απαιτείται άμεση μεταφορά του με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο για απεικονιστικό έλεγχο (συνήθως αξονική τομογραφία), παρακολούθηση και περαιτέρω αντιμετώπιση:

·         Επίμονος πονοκέφαλος ή επίμονη ζάλη που χειροτερεύει

·         Πολλαπλοί έμετοι (πάνω από 2-3 φορές)

·         Απώλεια συνείδησης, σπασμοί

·         Αλλαγή συμπεριφοράς (αμνησία, περίεργη ομιλία, παράξενη βάδιση, υπνηλία ή έντονη ανησυχία, σύγχυση)

·         Διπλωπία (“τα βλέπει διπλά”), θολή όραση, διαφορετικό μέγεθος στις κόρες των ματιών, παράξενες κινήσεις ματιών.

·         Βουητό στα αυτιά, ελαττωμένη ακοή από την μία πλευρά.

·         Έξοδος αίματος ή υγρού από την μύτη ή τα αυτιά.

·         Αδυναμία ή μουδιάσματα στα χέρια και τα πόδια.

·         Μεγάλο τραύμα που αιμορραγεί, μεγάλο καρούμπαλο, μελανιές γύρω από τα μάτια ή πίσω από τα αυτιά.

Τα παιδιά με ήπια τραύματα κεφαλής αναρρώνουν χωρίς απώτερες επιπλοκές. Αν όμως πρόκειται για μέτρια ή βαριά κάκωση η ανάρρωση εξαρτάται από την σοβαρότητα της κάκωσης, ενώ υπάρχει πιθανότητα να παραμείνουν κάποια συμπτώματα (πονοκέφαλος, ζάλη, αστάθεια βάδισης, ίλιγγος, διαταραχές της μνήμης και της συγκέντρωσης, ψυχολογικά προβλήματα) για κάποιους μήνες μετά. Πρόκειται για το μεταδιασεισικό σύνδρομο.

Ωστόσο, η καλύτερη θεραπεία των κακώσεων της κεφαλής παραμένει η πρόληψή τους.

• Επόμενο